Եթե մի թիվը ամբողջությամբ չի բաժանվում մեկ այլ բնական թվի վրա, ապա արդյունքում ստանում ենք թերի քանորդ ու մնացորդ։
Բաժանելի։ բաժանարար=թերի քանորդ(մնացորդ)
Բաժանելի=բաժանարար ‧ թերի քանորդ+մնացորդ
Բաժանարար=(Բաժանելի-մնացորդ)։թերի քանորդ
Օրինակ՝ 17։5=3(2մն․), 17-ը բաժանելին է, 5-ը՝ բաժանարար, 3-ը՝ թերի քանորդ, իսկ 2-ը՝ մնացորդ։
Բաժանելին՝ 17=5‧3+2
Բաժանարարը՝ 5=(17-2):3
Բաժանման արդյունքում ստացված մնացորդը միշտ փոքր է այն բնական թվից, որի վրա թիվը բաժանել ենք։
Օրինակ՝ բնական թիվը 5-ի բաժանելիս կարող ենք ստանալ 1, 2, 3 կամ 4 մնացորդները։
Օրինակ՝
— | 3 | 4 | 7 | | | | | | 3 | 4 | ։ | 7 | = | 4 | (6մն․) |
| 2 | 8 | 4 | | | | | | | | | | | | |
| | 6մն․ | | Ստուգում՝ | 3 | 4 | = | 7 | ‧ | 4 | +6 |
| | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | |
- Սիրելի սովորողներ, կատարե՛ք մնացորդով բաժանում ու ստուգում։
830։6
| — | 8 | 3 | 0 | 6 | | | | | | | | | | | |
| | 6 | | | 1 | 3 | 8 | | | | | | | | | |
| — | 2 | 3 | | | | | | | | | | | | | |
| | 1 | 8 | | | | | | | | | | | | | |
| — | | 5 | 0 | | | | | | | | | | | | |
| | | 4 | 8 | | | | | | | | | | | | |
| | | | 2 | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | |
930։47
690։8
964:450=2(64մն.)
810:35=23(5մն.)
3504:7=500(4մն․)
290:14=20(10մն․)
308:18
409:6
53.Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված հոմանիշներից մեկը (ամենահարմարը):
Մեկ էլ, թթի կարմիր շիրան պռոշներին, ներս ընկավ պուճուր տղան՝ շոգից կարմրած այտերով (թշերով, այտերով):
Հյուրը քթի տակ բարի ժպտում (հռհռում, քմծիծաղում, ծիծաղում, ժպտում) էր երեխայի շատախոսության վրա:
Առաջ բերեցին նրա զտարյուն (ազնվատոհմ, վեհազգի, զտարյուն) նժույգը:
Լքված նավը կամաց-կամաց խորտակվում (սուզվում, իջնում, խորտակվում, ընկղմվում) էր:
Նրա բոլոր հույսերը խորտակվում (սուզվում, խորտակվում,ընկղմվում) էին:
55.Սխալ կամ ոչ տեղին գործածված բառերը գտի´ր և ուղղի´ր՝ դրանց հոմանիշները գրելով:
Մի թարմ աշակերտ կա մեր դասարանում:նոր
Հիվանդին լավ դիտիր , որ շուտ լավանա:նայել
Տարվա ծայրին մի անակնկալ էլ կար:վերջին
Մատանու ակը գլորվեց մինչև անծանոթի կոշիկն ու հանգստացավ:֊կանգնեց
56.Բառերըգույգ- զույգխմբավորի´րըստօրինակի: Եթեմոտ, նմանիմաստունեցողբառերըհոմանիշներեն, ինչպե՞սկկոչվենհակառակիմաստունեցողները:
Օրինակ`
բարձր – ցածր,
տալ – վերցնել:
Միշտ-երբեք, անարատ-արատավոր, ոչնչացնել-վերականգնել, արատավոր-մաքուր,
բացահայտ-թաքուն, թույլ-ամուր, վերջին-առաջին, համաձայնել-մերժել, հանգստանալ-աշխատել, գտնել-կորցնել, երբեք-միշտ, հավաքել-ցրել, աջ-ձախ, արթուն-քնած, քնած-արթուն, հրաժարվել-համաձայնվել, առաջին-վերջին, գաղտնի-բացահայտ, ամուր-թույլ, աշխատել-հանգստանալ, ընդունել-մերժել, կորցնել-գտնել, ստեղծել-ոչնչացնել, վատնել-վաստակել, մերժել-համաձայնել, ձախ-աջ:
57.Տրվածբառերիհականիշներըգրի´ր:
Սիրուն-տգեղ, լավ-վատ, մեծ-փոքր, ներքև-վերև, ուշադիր-անուշադիր, բարեկամ-թշնամի, աղքատ-հարուստ, կուշտ-սոված, դիտավորյալ-անմեղ, հիշել-մոռանալ, վառել-հանցնել,
դրական-բացասական, հրաժեշտ տալ-դիմավորել, հյուսել-քանդել, թույլատրել-մերժել, ընկնել-բարցացնել, գումարել-հանել, թափթփել-հավաքել, պապանձվել-խոսել, գիշեր-ցերեկ, ելք-մուտք, ավարտել-սքսել, օգնել-խանգարել, արագացնել-դանդաղացնել:
58. Կետերըփոխարինի´րընդգծված բառերիհականիշներով:
Կենսաբանները պնդում են, որ գազանները միայն շարժվող առարկաներն են տեսնում. անշարժ կենդանին անհետանում է նրանց աչքից:
Մարդիկ դատարկ երկինք են տեսնում, իսկ ծիծեռնակի, ջրածիծառի և մի քանի ուրիշ թռչունների համար երկինքը դատարկ է միջատներով:
Գիտնականները պարզել են, որ ստորջրյա աշխարհը ոչ թե անաղմուկ, այլ աղմուկի աշխարհ է:
9 ր 20 վ արտահայտիր վայկյաններով։
9×60+20=560վ
5 կիլոմետր 25 մետրը արտահայտիր մետրերով։
5×1000+25=5025մ
9 ժ 45 ր-ն արտահայտիր րոպեներով։
9×60+45=585ր
8 ժ 40 ր-ն արտահայտիր րոպեներով։
8×60+40=520ր
5 կմ 7 մ 3 դմ-ն արտահայտիր դեցիմետրերով։
5×10000+7*10+3=50073դմ
6 կգ 400 գ –ը արտահայտիր գրամներով։
6×1000+400=6400գ
240000 մ-ը արտահայտիր կիլոմետրերով
240000:1000=240կմ
3 ժ 46 րոպեն արտահայտիր րոպեներով:
3×60+46=180+46=226
4000 կգ-ը արտահայտիր ցենտներներով:
4000:100=40ց
8 տ 4 ց 60 կգ-ը արտահայտիր կիլոգրամներով։
8×1000+400+60=8460կգ
6 տ 4 ց 5 կգ –ը արտահայտիր կլիլոգրամներով, ի՞նչ թիվ
կստանանք:
6×1000+4*100+5=6405կգ
9 կգ 705 գ-ն արտահայտիր գրամներով։
9×1000+705=9705գ
6 կմ 75 մ-ն արտահայտիր մետրերով։
6×1000+75=6075մ
360 վայրկյանը արտահայտիր րոպեներով։
360:60=6ր
6 ժամ 35 րոպեն արտահայտիր րոպեներով։
6×60+35=395ր
5 դեցիմետր 20 սանտիմետրը արտահայտիր
սանտիմետրերով։
5×10+20=70սմ
8 կգ 200 գ –ը արտահայտիր գրամներով։
8×1000+200=8200կգ
5 ժամ 25 րոպեն արտահայտիր րոպեներով։
5×60+25=325ր
8 կմ 6 մ 5 դմ-ը արտահայտիր դեցիմետրերով։
8×10000+60+5=800065դմ
Ընտրիր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն՝ կստացվի ճիշտ անհավասարություն․
10 ց 740 կգ < 10ց 840կգ։
6 տ 2 ց < 6 տ 500 կգ
8 տ 950 կգ > 8 տ 7 ց
20 դմ 320 սմ > 20 դմ 250 սմ։
8 կմ 30 դմ > 8 կմ 2 մ
8 տ 640 կգ > 8 տ 4 50 կգ։
8 ց 840 կգ < 8 ց 9 40 կգ։
10 կմ 220 մ > 10 կմ 1 50 մ։