November 2023 archive

Սասունցի դավիթի Էպոս

Առաջադրանքներ

Առաջադրանքներ

  1. Դեղինով նշված բառերի իմաստով մոտ բառեր գրեք։
    ահեղ
     — սարսափելի
    համբավ — հռչակ
    մեյդան — հրապարակ
    ասպանդակել — ասպանդակով ձիուն խթանել
    ալևոր — ծերունի
    բանագետ — բանիմաց
    ճըրագ — լույս
    խալխ — ժողովուրդ
    օխտը — յոթ
    թեժ — տաք
  2. Մոխրագույնով նշված հատվածները շարադրեք ձեր բառերով։
    արթուն կացե՜ք — արթնացեք
    Հետո չասեք՝ թե մենք քընած
    — Դավիթ գող-գող եկավ, գընաց․․․ 
    — Հետո չասեք, թե մենք քնած էինք, իսկ Դավիթը թաքուն եկավ, գնաց։
    Կեսօր արինն ելավ հեղեղ — Կեսօրին արյունը հեղեղի պես հոսեց։
    Մի ծերունուս խոսքին մըտիկ,
    Տե՛ս, քու խելքը ինչ է կըտրում։
    Ի՞նչ են արել քեզ էս մարդիկ,
    Հե՞ր ես սըրանց դու կոտորում։
     — Ինձ՝ ծերունուս լսիր, տե՛ս, թե դու ինչ ես մտածում։ Ի՞նչ են արել քեզ այս մարդիկ, ինչու՞ ես նրանց դու սպանում։
    Թագավորը զոռով-թըրով
    Հավաքել է, էստեղ բերել։
    Խեղճ մարդիկ ենք՝ պակաս օրով,
    Մենք քեզ վընաս ի՞նչ ենք արել։ — Թագովորը զենքով — զոռով հավաքել է այս խեղճ, անճար մարդկանց ու բերել կռվի, մենք քեզ ի՞նչ վնաս ենք տվել։
    — Ի՜նչ, բերել է աղքատ ու խեղճ
    Խալխին լըցրել ծովն արյունի,
    Ինքը մըտել վըրանի մեջ՝
    Օխտը օրով հանգիստ քընի՜․․․
     — Մտել է վրանում յոթ օր հանգիստ քնի, իսկ խեղճ ու աղքատ ժողովրդին կոտորում է։
    Քընել-մընել չեմ հասկանում,
    Վե՛ր կացրեք շո՜ւտ, դուրս գա մեյդան,
    Էնպես դըրան ես քընացնեմ,
    Որ չըզարթնի էլ հավիտյան։ — Քնել — մնել չեմ հասկաննում վեր կացրեք թող շուտ դուրս գա հրապարակ, էնպես դրան ես քնացնեմ, որ նա ընդմիշտ քնի։
  3. Նարնջագույնով նշված բառերի արմատներից յուրաքանչյուրով կազմել մեկական նոր բառ։
    թևավոր — թևակոտոր, գլխավոր
    կեսօր — կեսգիշեր, այսօր
    միատեղ — միանգամից, տեսական
    նորապսակ — ամանոր, ծաղկեպսակ
    թագավոր — թագուհի, ածանցավոր
    ջաղացքար — ջաղացպան, քարայծ
  4. Դուրս գրեք 6 գոյական և դրանց համար ածականներ մտածեք։
    թագավոր — անխելք թագավոր
    վրան — մեծ վրան
    ծերունի — խելացի ծերունի
    շամփուր — սուր շամփուր
    տուն — մաքուր տուն
    ծնող — հոգատար ծնող
  5. Բնութագրեք արաբ ալևորին։
    Արաբ ալևորը անվախ էր, խելացի, բանիմաց, իր ժողովրդի մասին մտածող։
  6. Ինչո՞ւ Դավիթը կռիվը սկսելուց առաջ ձայն տվեց և քնից արթնացրեց Մսրա Մելիքի զորքին։
    Դավիթը կռիվը սկսելուց առաջ ձայն տվեց և քնից արթնացրեց Մսրա Մելիքի զորքին, որովհետև Դավիթը ազնիվ էր և չէր ուզում կռվել քնած ու անզեն մարդկան հետ։
  7. Եթե Դավիթի փոխարեն դու լինեիր Մելիքի հետ կկռվեիր, թե՞ նրա զորքին կշարունակեիր կոտորել։ Պատասխանդ հիմնավորիր։
    Եթե Դավիթի փոխարեն ես լինեի, ես էլ չէի շարունակի կոտորել Մելիքի զորքին, որովհետև նրանք մեղավոր չեն, որ իրենց զոռով բերել են կռվի։ Ես էլ կկռվեի Մելիքի հետ։
  8. Ինչո՞ւ Դավիթն իջավ ձիուց և համաձայնեց նստել Մելիքի վրանում։
    Դավիթն իջավ ձիուց և համաձայնեց նստել Մելիքի վրանում, որովհետև չմտածեց, որ Մելիքն իրեն խաբում է։ Նա մտածեց, որ Մելիքն իր նման ազնիվ է։

Цветик — семицветик. Часть 4.




4

Женя посмотрела на свой цветик-семицветик и увидела, что остался всего один лепесток. Пошла Женя по улице, идёт и думает: „Что бы мне всё-таки захотеть? Захочу два кило шоколадных конфет. Нет, лучше два кило леденцов (սառնաշաքար). Или нет. Лучше сделаю так: велю полкило „Мишек”, полкило леденцов, халву, орехи и ещё баранку для
Павлика. Ну, хорошо, всё это я получу и съем. И ничего не останется. Нет, лучше велосипед… А зачем? Ну покатаюсь, а потом что? Нет лучше получить билет в кино или цирк. Там всё-таки весело. А может захотеть новые туфли? А зачем они мне? Можно придумать что-нибудь лучше. Главное, не надо торопиться”. Вдруг Женя увидела мальчика. Он сидел на скамейке. У мальчика были большие синие глаза. Лицо у него было весёлое и доброе. Мальчик был очень симпатичный, и Женя захотела познакомиться с ним. Она подошла к мальчику и сказала:
– Мальчик, мальчик, как тебя зовут?
– Меня зовут Витя. А тебя как?
– Женя. Давай играть в салки.
– Не могу. У меня болит нога.
– Как жалко! – сказала Женя – Ты мне очень понравился, и я хочу побегать с тобой.
– Ты мне тоже нравишься, и я тоже хочу побегать с тобой, но, к сожалению, это невозможно. Ничего не поделаешь. Это на всю жизнь.
– Ах, что ты говоришь мальчик! – сказала Женя.

Она вынула из кармана свой волшебный цветок, бережно оторвала последний, голубой, лепесток и запела:
Лети, лети, лепесток,
Через запад на восток,
Через север, через юг,
Возвращайся, сделав круг.
Лишь коснёшься ты земли –
Быть по-моему вели.
Вели, чтобы Витя был здоров!
И в ту же минуту мальчик вскочил со скамейки и стал играть с Женей в салки. Он бегал так хорошо, так быстро, что девочка не могла догнать его.

1. О чём думала Женя?

Что бы ей всё-таки захотеть.
2. Кого увидела Женя? Как выглядел мальчик?

мальчика , У мальчика были большие синие глаза он был очень симпатичный, .
3. Каким было последнее желание Жени? Помоч мальчика Исполнилось ли оно? Да

Вставьте подходящие по смыслу слова.
1. Женя посмотрела на свой цветик-семицветик и увидела, что остался всего один лепесток. 2. Идёт Женя по улице и думает : „Что же мне загадать?” 3. Вдруг она увидела мальчика . 4. У мальчика были большие синие глаза. 5. Лицо у него было весёлое и доброе . 6. Мальчик был очень симпатичный, но у него болела нога и он не мог играть с Женей.

3.Проверьте, внимательно ли вы прочитали сказку.

1. Какого цвета были лепестки волшебного цветка? Сколько их было?
Жёлтый, красный, зелёный, синий, оранжевый, фиолетовый и голубой.(все цвета радуги)

Их было семь.

2. Какой лепесток (какого цвета) оторвала Женя, чтобы вернуться домой?
Жёлтый лепесток

3. Где стояла мамина ваза?
Вазочка стояла на самой верхней полке. 

4. Как звали мальчика?
Мальчика звали Витя

5. В какую игру играли мальчики во дворе?
Мальчики играли в Северный полюс.

6. В какую игру хотела играть Женя с мальчиком?
Женя хотела играть с мальчиком в салки.

4.Кратко перескажите всю сказку по плану.
1. Мама послала Женю в магазин за баранками.
2. Женя заблудилась.
3. Подарок доброй старушки.
4. Мамина любимая вазочка.
5. Во дворе.
6. Последнее желание Жени.

5.Напишите сочинение „Если бы у меня был цветик-семицветик”.
Я ухажвал.

Իմ կազմաց ինքնաստուգում խնդիր

 Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝
112սմ, 112սմ, 5սմ։

 Իրար հետևից գրված են մեկից հարյուր բնական թվերը: Գտեք այդ շարքի 21-րդ թվանշանը։

Քառակուսու պարագիծը 40 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու
մակերեսը։

Գտեք բաժանելին, եթե բաժանարարը 125 է, թերի քանորդը՝ 11,
մնացորդը՝ 6։

Գտիր այն ամենափոքր բնական երկնիշ թիվը, որը 9-ի և 6-ի բաժանելիս ստանում ենք 3 մնացորդ։

Գտնել այն երկնիշ թվերի քանակը, որոնց թվանշանների տեղերը փոխելիս թիվը չի փոխվում։

Գտիր այն ամենափոքր բնական երկնիշ թիվը, որը բաժանվում է 15-ի և 6-ի։

Ո՞ւմ հետ ես հիմնականում քննարկում ֆլեշմոբիդ առաջադրանքները:

Ճամբար եկան 240 ուսանող՝ Երևանից և Գյումրիից։ Նրանց թվում կար 125 տղա, որոնցից 65-ը Երևանից էր։ Գյումրիից եկած ուսանողներից 53-ը աղջիկ էին։ Ընդամենը քանի՞ ուսանող էր Երևանից։

Գծե՛ք մի շրջանագիծ։ Ապա տարե՛ք 3 ուղիղ այնպես, որ 1-ին  ուղիղը չհատի շրջանագիծը, 2-րդը շրջանագծի հետ ունենա 1 ընդհանուր կետ, իսկ  3-րդը՝ 2 ընդհանուր կետ։

  • Ես կատարում եմ Առաջին և Երկրորդ մակարդակները։
  • Կազմե՞լ ես խաչբառ 5-րդ դասարնի սովորողների համար «Ես սեբաստացի եմ»։ Տեղադրիր արդյունքի հղումը։

Պարզ ու բաղադրյալ թվեր: Բաղադրյալ  թվերի  վերլուծությունը պարզ արտադրիչների

Բաղադրյալ  թվերի  վերլուծությունը պարզ արտադրիչների

Թվերը  վերլուծել  պարզ արտադրիչների նշանակում է այն ներկայացնել  պարզ թվերի արտադրյալի տեսքով։

Օրինակ՝  10 թիվը վերլուծենք պարզ արտադրիչների, այսինքն այն ներկայացնենք պարզ թվերի արտադրյալի տեսքով՝ 10=25,  որտեղ 2-ը և  5-ը պարզ թվեր են։

102
5         5
1 

Առաջադրանքներ․

1․ Թվերը  վերլուծեք  պարզ արտադրիչների։

  • 14 =2*7
  • 21 =3*7
  • 15=3*5
  • 16=2*2*2*2
  • 25=5*5
  • 32= 2*2*2*2*2
  • 42 =2*7*3
  • 60=2*2*5*3

Այժմ թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ընդհանուր  պարզ արտադրիչները․

Օրինակ՝   6 և 10 թվերի ընդհանուր  պարզ արտադրիչները  գտնելու  համար    6 և 10 թվերը   վերլուծենք պարզ արտադրիչների։

62
33
1 
  
  
102
 55
1 
  
  

6=2‧3,      10=2‧5,   2-ը կոչվում է  6 և 10 թվերի ընդհանուր  պարզ արտադրիչ։

Այն բնական թվերը, որոնք ընդհանուր պարզ արտադրիչներ չունեն, կոչվում են փոխադարձաբար պարզ թվեր։

Փոխադարձաբար պարզ են այն թվերը, որոնց ընդհանուր բաժանարարը միայն 1-ն է։

Օրինակ՝ 5 և 7 թվերը փոխադարձաբար պարզ թվեր են։

2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ընդհանուր  պարզ արտադրիչները

  • 14 =7*2 և 10=5*2, 2
  • 10=2*5 և 25=5*5` 5
  • 15=5*3 և 20=5*2*2` 5
  • 24=2*2*3*2 և 15=3*5`  3
  • 8=2*2*2 և 12=2*2*3` 2
  • 12=2*2*3 և 10=2*5` 2
  • 16= 2*2*2*2 և 28=2*2*7 , 2
  • 10 =5*2, և 3=1*3
  • 7=7*1, և 8=2*2*2
  • 5=5*1 և 12=2*3*2

Լեզվական աշխատանք 149-155

149. Յուր

Օրինակ՝ Ինչպե՞ս մոտեցավ – Արագ մոտեցավ: Իսկույն մոտեցավ: Լրջորեն մոտեցավ: Կամաց-կամաց մոտեցավ

Ո՞վ եկավ: Դասատուն եկավ, Էդուարդը եկավ, Էրիկը եկավ, փիղը եկավ։
Ի՞նչը քաղցրացավ: Հոտը քաղցրացավ, ուտելիքը քաղցրացավ, ջուրը
քաղցրացավ, մաստայը քաղցրացավ։
Տատը ի՞նչ է անում: Տատը ուտելիք է պատռաստում, տատը ուրախանում է, տատը ճոճվում է աթոռի վրա, տատը պահածո է բացում։
Գիրքը ի՞նչ է լինում: Գիրքը պատռվում է, գիրքը թրջվում է, գիրքը հնանում է, գիրքը ընկնում է։
Ինչպիսի՞ շնիկ է: Արագավազ շնիկ է, ալարկոտ շնիկ է, ուժեղ շնիկ է, դանդաղաշարժ շնիկ է։
Ինչպե՞ս գտավ: Արագ գտավ, դանդաղ գտավ, վախեցած գտավ, լացելով գտավ։
Ե՞րբ եկավ։ Երեկ եկավ, այսօր եկավ, ուրբաթ օրը եկավ, չորեքշաբթի եկավ։

150. Յուրաքանչյուր հարցին 3 պատասխան գրի´ր:

Ի՞նչը վերջացավ:
Ֆիլմը, սուրճը, ընկերությունը։
Ո՞վ մտավ:
Աղջիկը, տղան, պապիկը։
Տղան ի՞նչ արեց:
Լաց եղավ, ուրախացավ, դասը վերջացրեց։
Անձրևը ի՞նչ եղավ:
Դադարեց, ավելի ուժեղ եկավ , ավելի թույլ եկավ։
Ինչպիսի՞ դաս էր:
Երկար, Լավ, հետաքրքիր։
Ո՞ր գզեստն է հագին:
ծիրանագույն,Կարմիր, կապույտ։
Ինչպե՞ս մոտեցավ:

Ուրախ, արագ, դանդաղ։
Ե՞րբ կգամ:
1 ժամ հետո, 2 օրից, չեմ գա։
Ինչքա՞ն հետաքրքիր է:
քիչ, շատ, այնքան էլ հետաքրքիր չէ։

151. Պարզիր, թե ինչո՞վ են նման յուրաքանչյուր շարքի բառերն իրար։ Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի´ր:

Ա Բ

Անտառ – խշշում է

աղջիկ – խաղում է

մարդ – կանգնում է

մեքենա – սլացավ

քամի – դադարեց
Ա խնբում առարկա է։
Բ խմբում գործողություն է։

152. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի´ր: Ինչո՞վ են շարքերն իրար նման։

Ա Բ

Պար – պարում է
երգ – երգել է
կանչ – կանչել է
հարց – հարցրել է
կապ – կապում է

Ա խնբում առարկա է։
Բ խմբում գործողություն է։
Ա և Բ խնբերի նմանություն այն է, որ Ա խմբի առարկաները Բ խմբում դարձել են գոր ծողություն։

154. Տրված բառախմբերում պակասող բառերն ավելացրո´ւ , որ դառնան նախադասություննր:

Բակում մի երիտասարդ սրինգ նվագող կար
Երեխան քարերի մեջ ինչ-որ բան գտավ
Մի մարդ մութ գիշերով ձոր իջավ
Անձրևն անընդհատ գալիս է։
Արևի առաջին շողերի հետ քաղաքն աղմուկով արթնանում է։

155. 154-րդ աոաջադրանքը կատարելիս ի՞նչ բառեր ավելացրիր:

Դրանք բայեր են: Հին հայերենում «բայ» նշանակում է «խոսում է, ասում է»:

նվագող կար
գտավ
գալիս է
արթնանում է

Цветик — семицветик. Часть 3

   Женя обиделась и решила больше не играть с мальчиками. Она пошла на другой двор – играть с девочками. А у девочек разные игрушки: куклы, прыгалки, мячик, велосипед, а у одной девочки была большая красивая говорящая кукла. И Жене захотелось таких игрушек. Она взяла цветик- семицветик, оторвала оранжевый лепесток, бросила его и сказала: „Хочу, чтобы все игрушки, какие есть на свете, были мои!”
И вот в тот же миг со всех сторон появились игрушки. Прибежали куклы, потом покатились мячики, шарики, велосипеды, машины, прыгалки. По воздуху летели миллионы игрушечных самолетов и вертолётов. Сначала Женя обрадовалась, но потом игрушек стало очень много.
– Довольно, довольно! – закричала Женя. – Мне совсем не надо так много игрушек. Я пошутила, я боюсь… Но игрушек становилось всё больше и больше. Уже весь город был завален игрушками до самых крыш. Тогда Женя оторвала фиолетовый лепесток, бросила его и приказала игрушкам поскорее вернуться в магазины. И тотчас все игрушки исчезли.

1.Ответьте на вопросы.

Ответьте на вопросы.
1. Каким было следующее желание Жени?
Чтобы все игрушки, какие есть на свете, были Женины.

2. Что она пожелала и что из этого вышло?
Она пожелала, чтобы все игрушки, какие есть на свете, были её, а вышло то, что она была завалена игрушками.

3. Сколько лепестков осталось?
Всего 1 лепесток.

4. Как вы думаете, правильно ли поступила Женя?
Нет, потому что эти лепестки очень дорогие, ведь они исполняют желания, а желания в этом цветке не бесконечные и они только пригодятся в очень сложных ситуациях.

5. А что бы пожелали вы?
Я пожелал, чтобы я всё мог.

2.Составьте словосочетания.
Какой? Какая? Какие?
Круглй мячик; малинкая кукла; зазноцветнй шарики
Малинкй велосипед; крутая машина; много игрушки
зилонй лепесток; малинкй прыгалка; крутой самолёты

3.Вставьте подходящие по смыслу слова.
Женя обиделась и решила больше не играть с мальчиками. 2. Жене захотелось таких игрушек. 3. Она взяла цветик-семицветик и оторвала оранжевый лепесток. 4. В тот же миг появились игрушки, прбежали куклы, потом покатились мячики, шарики, а по воздуху летели игрушечные самолёты и вертолёты.

4.Найдите в тексте слова, которые отвечают на вопросы кто? что?. Составьте с ними предложение.

Кто? Женя, мальчики, девочки

Что? Игрушки, прыгалки, куклы, велосипед

Женя прыгала через прыгалку.
Девочки играли в куклы.
Мальчики ездили на велосипеде.
Мальчики играли в куклы.
Девочки ездили на велосипеде.

142-147

142. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք)
Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք)
Հորդ անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ)
Հորթը տրտինգ տալով վագեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)

143. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Որդերի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ)
Որթերի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ)
Շատ հաջող  ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող)
Հաչող  շունը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող)
Երեխայի կտրիչ ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ)
Իմ բոլոր կտրիճ ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)

144. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Նստելու համար մի հարթ տեղ եմ փնտրում: (հարդ, հարթ)
Քամին ամբողջ հարդը բարձրացրել ու պտտում էր օդում: (հարդ, հարթ)
Տարբեր ախտեր քայքայել էին մարմինը: (աղտ, ախտ)
Փոշիով ու աղտ էր ծածկված փողոցը: (աղտ, ախտ)
Մի ուղտ քարավանից առանձնացել էր: (ուղտ, ուխտ)
Քո արած ուխտ թանկ է բոլորիս համար: (ուղտ, ուխտ)

145. Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի´ր բառարանի օգնությամբ:

Խոսքս մի՛ կտրիր:
Մինչև ե՞րբ պիտի թաքուն պահես:
Անձրևն ինչպես սկսվել էր, այնպես էլ վերջացավ:
Օդանավի իջնելը ոչ ոք չնկատեց:

Խոսքս մի ընդատիր։
Մինչև ե՞րբ պիտի գաղտնի պահես։
Անձրև ն ինչպես սկսվել էր, այնպես էլ ավառվտեց
Օդանավի վայրէջք ոչ ոք չնկատեց:


146. Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի´ր բառարանի օգնությամբ:

Հորեղբորս տղան մրջյուններով շատ է հետաքրքրվում:
Մրջյունները կանոնավոր զորք ունեն և դրկից միջատների դեմ պատերազմելու են դուրս զալիս կանոնավոր շարքերով:
Մրջյուններն էլ թշնամիներ ունեն. դրանք խոշոր ճանճերն են:

Հորեղբորս որդի մրջյուններով շատ է հետաքրքրվում:
Մրջյունները կանոնավոր զորք ունեն և հարևան միջատների դեմ պատերազմելու են դուրս զալիս կանոնավոր շարքերով:
Մրջյուններն էլ ոսոխ ունեն. դրանք խոշոր ճանճերն են:

147. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ և բառարանով ստուգի՛ր ճի՞շտ ես գրել:

Վերջում՝ համարիա երկնքի տակ, ծնվեցին ջրի կաթիլները: Նրանք լեռների բարձրից, հողի միջից դուրս եկան ու, լույսն իրենց մեծ, ցնցաթյան թիթեռն իրենց վրա, կմկմալով իջան ցած: Լեռն ի վար, ծառերի կոնքերով, թփերի արանքներով, զարմանազան խատուտիկ խճաքարերի վրայով գալիս էին կաթիլները:
-Ինչքա՜ն քաղցր եք,- ասում էին նրանց մամուռները:

Ուշադիր կարդացեք տեքստը և հիշեքԲառասկզբում լսվող էէ տառով է գրվում: Բացառություն են կազմում եմ, ես, ենք, եք, են բառերը:
Բառասկզբում լսվող օօ տառով է գրվում:
Բացառություն է կազմում ով (ովքեր) բառը:
Բառամիջում է և օ հնչյունները է և օ տառերով են գրվում, եթե բաղադրյալ բառի մեջ մտնող արմատի սկզբնատառեր են:
Բառամիջում ո և ե տառերը օ և է են կարդացվում, եթե դրանց նախորդում է բաղաձայն հնչյուն, վօ և յէ են կարդացվում, եթե նախորդում է ձայնավոր հնչյուն: Բառամիջում բ, գ, դ, ձ, ջ տառերը համապատասխանաբար կարոդ են կարդացվել պ, կ, տ, ծ, Ճ կամ փ, ք, թ,ց, չ:
Բառամիջում ղ, վ տառերը համապատասխանաբար կարող են կարդացվել խ, ֆ:

առաջադրանքներ՝ 133-139

133Կետերըփոխարինի´րգ, կկամ քտառերով (հարկեղածդեպքումդի´միր ուղղագրականբառարանին):

Թարգմանել, հագուստ, կարգ, պարգևատրել, երգիչ, oգուտ, անեծք, սայթաքել, զորք, վարքաբեկել, գրկել, ձագուկ:

134. Կետերըփոխարինի´րդ,տկամ թտառերով:

Արդեն, հաղորդել, արևմուտք, զվարթ, սաղարթախիտ, բրդոտ ժողովուրդ, հերթ, օրիորդ, ընդունակ, արտաքին, չորրորդ, մարդկային. փարթամ:

135. Կետերըփոխարինի´րջճկամ չտառերով:

Վերջ, ողջ, նկարիչ, չղչիկ, վայրէջք, հաչոց,խոչընդոտ, թռչուն, թրչել, թռչել, միջև, մինջև, ամբողջ, առաջին, աղջամուղջ:

136.Կետերըփոխարինի՛րձծկամ ցտառերով:

Փորձ, հարցում, բարձունք, ուրց, լացակումած, ընթերցել, քաղձրություն, լռակաց, հանդիպակաց, լվացք, գնացք, նստվածք, նրբանցք:

138.Տրվածբառերըգործածելով՝պատմությունհորինի՛ր:Գաղտնիք, սանդուղք, ճեղքել, խախտել, վախկոտ, տախտակ, եղբայր:

Կար չկար մի Հարութ կար նա շատ էր սիրում բնագիտություն բայց չեր սիրում մարմնամարզություն։ Մի անգամ բնագիության տեղ մարմնամարզություն էր։ Նա շատ նեղվեց և կարծես հավես չուներ և նա հիշեց, որ այս օր նա պետք է գործ անի և նա շատ տխրեց։ Բայց նա շփոթել էր դասարան և նա շատ ծիծաղեց և գնաց իր Դասարան։

139. Կետերըվախարինի´ր ղկամ խտառերով:

Խրոխտ, թուղթ, խեղդել, ծախսել, կմախք, աղբյուր, պղտոր, դժոխք, դրախտ, զմրուխտյա, եղբայր, անվախճան, ողկույզ, մղկտալ, տախտակ, թախտ, աղտոտել:

Ամենամեծ  ընդհանուր  բաժանարար

Յուրաքանչյուր  բնական   թիվ,   որի  վրա բաժանվում է տվյալ բնական թիվը, կոչվում է վերջինիս  բաժանարար։

Օրինակ՝

12-ի բաժանարարներն   այն թվերն են, որոնց վրա 12-ը բաժանվում է առանց  մնացորդի։

12-ը առանց մնացորդի բաժանվում է 1, 2, 3, 4, 6, 12  թվերի վրա, ուրեմն 1, 2, 3, 4, 6, 12  թվերը 12-ի բաժանարարներն են։

Այժմ  1-ին տողում գրենք 12-ի բոլոր բաժանարարները, իսկ 2-րդ տողում գրենք 34-ի  բոլոր  բաժանարարները՝

12-1,2,3,4,6,12

34-1,2,17,34

1-ը և 2-ը 12-ի և 34-ի ընդհանուր բաժանարարներն  են, 2-ը այդ  թվերի  ամենամեծ  ընդհանուր  բաժանարարն է։

Այն բնական թիվը, որը  տրված  բնական թվերից յուրաքանչյուրի  բաժանարար է, կոչվում է նրանց ընդհանուր բաժանարար։

Տրված բնական թվերի ընդհանուր բաժանարարներից  ամենամեծը կոչվում է նրանց   ամենամեծ ընդհանուր բաժանարար։

Երկու բնական թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը նշանակելու համար օգտագործում ենք փակագծեր՝ ( )։

Գրում    ենք այսպես՝ (12,34)=2

Առաջադրանքներ

  • Գտեք  տրված թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
  • 15  և 18
    3
  • 24 և 16
    8
  • 18 և 24
    6
  • 240 և 60
    30
  • 250 և 50
    50
  • 4 և 7
    1
  • 5  և 11
    1
  • 14 և 9
    3
  • 25 և 5
    5
  • 16 և 32
    16
  • 10 և 8
    2
  • 20 և 24
    4
  • 100 և 20
    20
  • 6 և 7
    1
  • 150 և 30
    30
  • 18 և 36
    18
  • 15 և 40
    5
  • 40 և 70
    10
  • 28 և 18
    2

Խնդիր

Հեռուստամրցույթին մասնակցելու համար հավաքված մեծահասակներից և երեխաներից թիմեր պետք է կազմեն այնպես, որ բոլոր թիմերում լինեն հավասար քանակով մեծահասակներ և հավասար քանակով երեխաներ։ Ամենաշատը քանի՞ այդպիսի թիմ կարելի է կազմել 45  մեծահասակներից և 54 երեխաներից։

Լուծում
1)(54,45)=9


54 և 18

32 և 16

18 և 36

24 և 12

48 և 96

54 և 108

56 և 112
32 և 64

54 և 45

108 և 216

1 2 3